İstanbul'daki Sultanahmet Camii hakkında 9 ilginç bilgi

Sultanahmet Camii, ikonik simge yapının resmi adı değildir. Asıl adı Sultan Ahmet Camii olup, 1603-1617 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu Sultanı olan I. Ahmed'in adını taşımaktadır. Sultan Ahmet Camii'ni 1609 yılında inşa ettirmiştir, bu nedenle Sultan Ahmet Camii adını almıştır. Türbesi, caminin Sultanahmet Parkı'na bakan kuzey tarafında yer almaktadır.

Sultan Ahmed'in amacı Ayasofya'nın ihtişamını aşmaktı, bu da caminin etkileyici ölçeğine ve karmaşık ayrıntılarına yol açtı. Osmanlı atalarını yansıtarak dindarlığını sergilemek istedi. Caminin inşaatına aktif olarak katılmış ve denetlemiş, hatta ilk gününde işçi olarak çalışmıştır. İnşaat ücretinin 180 milyon akçeyi aştığı düşünülmektedir.

Sultan I. Ahmed henüz 19 yaşındayken caminin inşasına başlamış ve bu durum Osmanlı ulemasının ve halkın eleştirilerine yol açmıştır. Savaş ganimetlerini camiler için kullanan önceki sultanların aksine, Sultan Ahmed, Habsburg Monarşisi ve İran'a karşı askeri gerilemeler nedeniyle Hazine fonlarını kullandı. İnşaat, sembolik olarak Ayasofya ve Hipodrom'a bakan eski Bizans Saray alanında 1609 yılında başlamıştır.

Cami, mavi boyalı üst katlarıyla birlikte yaklaşık 20.000 turkuaz renkli, el yapımı İznik çinisine sahiptir ve büyüleyici bir iç mekan yaratmaktadır. 'İznik' kelimesi Osmanlı yönetimi sırasında popüler olan bir bölgeden gelmektedir. Çinilerin ağırlıklı olarak mavi olması nedeniyle camiye 'Mavi Cami' lakabı verilmiştir. Bu karolar lale desenleri, selvi ağaçları, güller ve meyveler gibi karmaşık çiçek desenlerini sergileyerek yemyeşil bir cennet imgesini çağrıştırıyor.

Cami, şimdiki Sultanahmet Meydanı'nda bulunan Büyük Konstantinopolis Sarayı'nın kalıntıları üzerinde yer almaktadır. Başlangıçta Hipodrom olarak adlandırılan bu yer, savaş arabası yarışlarının yapıldığı geniş bir stadyumdu. Bu tarihi alandan kalma bazı anıtlar hâlâ meydanda durmaktadır. Ayasofya'ya komşu olan cami, Bizans ve Osmanlı mimari tarzlarının harmanlanmasını simgeleyen ikonik bir siluet oluşturmaktadır.

İkonik altı minaresiyle Sultanahmet Camii, İstanbul'daki Klasik Osmanlı mimarisini gözler önüne sermektedir. İçeride, 20.000 İznik çinisi, karmaşık çiçek desenleri içeren yüksek tavanı kaplamaktadır. İç mekân, bir zamanlar 17. yüzyıl vitraylarıyla süslü olan ve şimdi replikalarıyla değiştirilen 260 pencere ile aydınlatılmaktadır. Ayrıca büyük bir kubbe ve sekiz küçük kubbe ile görsel olarak çarpıcı bir ibadet yeri oluşturmaktadır.

Osmanlı yönetimi sırasında çoğu camide bir, iki veya dört minare bulunuyordu. Bu nedenle Sultanahmet Camii'nin altı minaresi, özellikle de Mekke'deki Ulu Cami'nin aynı sayıya sahip tek cami olması nedeniyle endişe yarattı. Ayrıca Sultan'ın başlangıçta altın minareler istediği, ancak bütçe kısıtlamaları nedeniyle mimar Sedefkâr Mehmed Ağa'nın işitme sorunları olduğunu iddia ederek altı tane normal minare inşa ettiğine inanılmaktadır.

Sultan Ahmet Camii bir ibadethaneden çok daha fazlasıydı; çeşitli sosyal amaçları olan bir külliyeydi. Dini işlevinin yanı sıra medrese, hastane, imaret (soup kitchen), ilkokul, pazar ve kraliyet ailesi için bir türbe barındırıyordu. 'Muvakkithane' adı verilen bir oda, namaz vakitleri için hesaplamalar yapmak üzere astronomlara ayrılmıştı. Ne yazık ki bu binaların çoğu 19. yüzyılda yıkılmıştır.

1985 yılında UNESCO, İstanbul'un Tarihi Alanlarını Dünya Mirası Listesi'ne eklemiştir. Marmara Denizi, İstanbul Boğazı ve Haliç ile çevrili bir yarımada üzerinde yer alan bu bölgeler, Sultanahmet Camii ve Topkapı Saray gibi başyapıtlara sahiptir. Bu simge yapılar, İstanbul'un zengin kültürel mirasına katkıda bulunan tarihi önemleriyle tanınmaktadır.